Belirsiz alacak davası, Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 107. maddesinde düzenlenmektedir. Davanın açıldığı tarihte alacağın miktarını yahut değerini tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenemeyeceği veya bunun imkânsız olduğu hâllerde, alacaklı, hukuki ilişkiyi ve asgari bir miktar ya da değeri belirtmek suretiyle belirsiz alacak davası açabilir.
BELİRSİZ ALACAK DAVASI AÇTIĞIMIZI NE ŞEKİLDE BELİRTİRİZ?
Belirsiz alacak davası niteliği gereği istisnai bir dava türü olmakla davasını belirsiz alacak davası olarak açan kişi bunu açıkça dilekçesinde belirtmelidir. Her ne kadar 30.10.2014 tarihli duruşmada davacı vekili “davamız belirsiz alacak davasıdır” şeklinde beyanda bulunmuş ise de davanın türünün bu şekilde değiştirilmesine imkân bulunmamaktadır.[1]
BELİRSİZ ALACAK DAVASI İÇİN ÖRNEKLER
Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ve ücret alacakları işçi tarafından bilinmekle kural olarak belirsiz alacak davasına konu edilmez. Ancak hesabın unsurları olan sosyal hakların (ayni olarak sağlanan yemek yardımı gibi) miktarının belirlenmesi işveren tarafından sunulacak belgelere veya yargılama ile belirlenecek ise kıdem ve ihbar tazminatı belirsiz alacak davasına konu edilebilir.[2] Örneğin trafik kazasına dayalı maddi tazminat davalarında tazminat miktarının belirlenmesi ilk aşamada imkânsız olması sebebiyle belirsiz alacak davası açılabilir.
MİKTAR BELİRLENMİŞSE
Karşı tarafın verdiği bilgi veya tahkikat sonucu alacağın miktarı veya değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesi mümkün olduğunda, hâkim tarafından tahkikat sona ermeden verilecek iki haftalık kesin süre içinde davacı, iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın talebini tam ve kesin olarak belirleyebilir. Aksi takdirde dava, talep sonucunda belirtilen miktar veya değer üzerinden görülüp karara bağlanır.
BELİRSİZ ALACAK DAVASINDA FAİZ
Davalı daha önce temerrüde düşürülmemişse faiz, dava tarihinden itibaren tüm alacak bakımından işlemektedir.[3]
BELİRSİZ ALACAK DAVASINDAKİ KARARIN İSTİNAFI
İstinaf sınırının altında kalsa bile belirsiz alacak davasının istinaf incelemesi yapılmalıdır.[4]
[1] Hukuk Genel Kurulu, 2021/485 E., 2021/971 K. sayılı karar
[2] Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2021/7816 E., 2021/12378 K. sayılı karar
[3] ARSLAN, Ramazan / YILMAZ, Ejder/ TAŞPINAR AYVAZ, Sema / HANAĞASI, Emel, Medeni Usul Hukuku, s.296, 2020.
[4] Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2018/15462 E., 2021/2242 K. sayılı karar